Aktif ve Sağlıklı Yaşlanmak İçin Spor
Aktif yaşlanma, her yaş döneminde devam ettirilen alışkanlıklarla yaşlılık döneminin de sağlıklı geçmesini hedefler. Yalnızca fiziksel olarak değil sosyal, ekonomik ve kültürel olarak da toplumsal faaliyetlere katılım gerektirir. Bu anlamda belirlenen politikalar katılımı artırmanın yanı sıra sosyal güvenlik ve yaşam boyu öğrenmenin sürekliliğini de sağlar.
Bireylerin sosyal yaşama katılabilmelerinin en önemli motivasyonlarından biri spordur. Gençlik dönemlerinden itibaren alışkanlık haline getirilen spor aktiviteleri, yaşlılıkta görülebilecek olası hastalıkların da önüne geçer. Spor yaparak fizyolojik kapasitenin artırılması mümkündür. Bu sayede, fiziksel yeterliliği bulunan yaşlı bireyler işlerini kendileri görebilir. Fiziksel aktivitelerde bulunmak ve muhtaç olmamak, bireylerin hayattan daha çok keyif almasını sağlar.
Aktif Yaşlanmada Sporun Amacı ve Etkileri Nelerdir?
Yaş alma ile birlikte bireylerde birtakım fizyolojik bozulmalar görülür. Bu bozulmalar hareketsizlik ile birleşince hastalıkların ortaya çıkması kaçınılmazdır. Özellikle kalp ve akciğer gelişimini desteklemek amacıyla spor yapmak gerekir. Aynı zamanda kas gücünü artırmak, esneklik kazanmak, dayanıklı olmak gibi amaçlarla da düzenli egzersiz yapılabilir.
İlerleyen yaşlarda da tıpkı genç dönemde olduğu gibi spor yapılmasında bir sakınca yoktur. Bununla birlikte, fiziki yeterlilik göz önünde bulundurularak bireysel programların hazırlanması daha sağlıklı sonuçlar verir. Belirlenen hedefler doğrultusunda oluşturulan programın bireyler üzerinde çok sayıda etkisi bulunur. Bu etkileri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Kas kuvvetinin ve vücut dayanıklılığının artırılması,
- Kalp ve solunum sistemi gelişiminin desteklenmesi,
- Kemik dokularının korunması ve kazalar sonucu olası kırıkların azaltılması,
- Gün içinde hareket etmeyi kolaylaştıracak enerjinin sağlanması,
- Dış ortamda yapılan sporla sosyalleşmenin artırılması,
- Mental olarak mutlu ve zinde hissedilmesi.
Aktif Yaşlanmada Hangi Sporlar Yapılabilir?
Egzersiz programlarının kişilere özel hazırlanmasının en büyük nedenlerinden biri fiziki kondisyondur. Spor yapmayı gençlik döneminden itibaren alışkanlık haline getirmiş 65 yaş ve üzeri bir birey, 20 yaşındaki bir gençten daha iyi performans sergileyebilir. Biyolojik yaş dikkate alınarak hazırlanan programlarla daha verimli sonuçlar alınır. Yaşınıza ve fiziki yeterliliğinize göre yapabileceğiniz egzersizlere göz atabilirsiniz.
- Kas gücünü artırmaya yönelik egzersizler özellikle gün içinde yapılan aktiviteler için büyük önem taşır. Farklı hareketlerle farklı kas gruplarına yönelik yapılan çalışmalar günlük işlerin daha kolay yapılmasını sağlar.
- Dans, tempolu yürüyüş, bisiklet, yüzme gibi ritmik/aerobik egzersizler hem solunum hem de iskelet sistemi üzerinde etkilidir.
- Olası kırıkların azaltılması amacıyla esneme ve denge egzersizleri yapabilirsiniz. Eklemler ve kasların germe hareketleri ile esnetilmesi hareket açıklığını artırır. Denge egzersizleri ise düşme riskinin azaltılmasına yardımcı olur.